Hiện nay, tình hình bệnh Dại trên cả nước đang có diễn biến phức tạp, trong 03 tháng đầu năm 2023 ghi nhận 23 ca tử vong trên người do bệnh Dại. Tại Quảng Ninh, ghi nhận các ổ dịch chó Dại tại Hải Hà. Tổng số người điều trị dự phòng sau phơi nhiễm do chó cắn là 1.330 người, tăng 69,6% so với cùng kỳ năm 2022; kết quả tiêm vắc xin Dại cho chó mèo nuôi luỹ kế đến ngày 25/4/2023 trên toàn tỉnh còn thấp (khoảng 31% kế hoạch tỉnh giao). Việc chẩm triển khai tiêm phòng vắc xin Dại cho chó, mèo nuôi kèm theo tình hình bệnh Dại vẫn đang lưu hành trên đàn chó, mèo trên địa bàn tỉnh và công tác quản lý chó, mèo nuôi thả rông tại các địa phương chưa tốt là nguy cơ cao cho bệnh Dại xảy ra gây ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và sức khoẻ người dân.
Bệnh Dại là bệnh truyền nhiễm vi rút cấp tính của hệ thống thần kinh trung ương từ động vật lây sang người bởi chất tiết, thông thường là nước bọt bị nhiễm vi rút dại. Hầu hết các trường hợp phơi nhiễm với các bệnh dại qua vết cắn, vết liếm của động vật mắc dại.
Ở Việt Nam, chó là ổ chứa vi rút dại chủ yếu chiếm 96-97% sau đó là mèo. Người bệnh dại thường có biểu hiện:
Giai đoạn tiền triệu chứng: thường 1- 4 ngày, biểu hiện cảm giác sợ hãi, đau đầu, sốt, mệt mỏi, khó chịu, cảm giác tê và đau tại vết thương nơi vi rút xâm nhập.
Giai đoạn viêm não thường biểu hiện mất ngủ, tăng cảm giác kích thích như: sợ ánh sáng, tiếng động và gió nhẹ. Ngoài ra, còn có rối loạn hệ thần kinh thực vật như giãn đồng tử, tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi, hạ huyết áp, đôi khi có biểu hiện xuất tinh tự nhiên.
Bệnh thường kéo dài từ 2- 6 ngày, đôi khi lâu hơn và chết do liệt cơ hô hấp.
Cho đến nay, bệnh Dại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Khi đã lên cơn dại, kể cả động vật và người đều dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, bệnh dại đã có vắc xin phòng bệnh và người dân hoàn toàn có thể phòng tránh được bệnh Dại.
Để chủ động phòng chống bệnh Dại, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau:
1. Tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y.
2. Không thả rông chó, mèo; chó ra đường phải được đeo rọ mõm.
3. Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo.
4. Khi bị chó, mèo cắn, cào, liếm cần:
- Rửa kỹ vết thương bằng nước và xà phòng đặc liên tục trong 15 phút, nếu không có xà phòng thì phải xối rửa vết thương bằng nước sạch - đây là biện pháp sơ cứu hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh Dại khi bị chó, mèo cắn.
- Sau đó tiếp tục rửa vết thương bằng cồn 70%, cồn iod hoặc Povidone, Iodine.
- Hạn chế làm dập vết thương và không được băng kín vết thương.
- Đến ngay Trung tâm y tế gấn nhất để được tư vấn và tiêm phòng Dại kịp thời.Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh Dại.
+ Phải tiêm sớm ngay sau khi bị cắn hoặc tiếp xúc với con vật bị dại, nghi dại.
+ Phải tiêm đủ số mũi, đúng khoảng cách giữa các mũi tiêm theo chỉ định của bác sĩ đối với từng loại vaccin dại và phác đồ tiêm.
+ Phải tiêm sớm ngay sau khi bị cắn hoặc tiếp xúc với con vật bị dại, nghi dại